سنتور کروماتیک چیست؟

سنتور کروماتیک چیست؟

یکی از ویژگی‌های ساز سنتور این است که مدل‌های مختلفی از آن با کاربردهای خاص خودشان ساخته و در دسترس قرار دارد. شاید شما نام سنتورهای سل کوک، لا کوک، سی کوک، سنتور های 10، 11 و 12 خرک و … را شنیده اما اطلاع دقیقی از دلایل این نام‌گذاری‌ها نداشته باشید. در این نوشتار به معرفی سنتور کروناتیک پرداخته شده است.

سنتور کروماتیک(Chromatic Santoor) در سال 1337 به سفارش استاد بزرگ حسین دهلوی توسط سازنده ساز، ابراهیم قنبری مهر ساخته شده. هدف از ساخت این ساز، استفاده در ارکستر بود.

در ساخت سنتور کروماتیک، با اضافه کردن یک ردیف خرک بین خرک‌های سیم‌های زرد و سفید تا حدودی صداهای مورد نیاز یعنی صداهای کروماتیک را تا حدی تولید می‌کند. تعداد خرک‌های سفید سنتور کروماتیک ۱۱ و خرک‌های زرد ۱۲ عدد است و در بین آن‌ها تعداد ۴ خرک در نظر گرفته شده بود. تعداد ۷ خرک کوچک اضافی نیز افزوده شد و جمعاً تعداد خرک‌های آن به ۳۰ عدد رسید.

در سنتور کروماتیک، با در نظر گرفتن اصوات پشت خرک، وسعت ساز در واقع چیزی بیشتر از سه اکتاو است یعنی تعداد خرک‌های بیشتری برای ایجاد نیم پرده و ربع پرده دارد.

این سنتور به دلیل دارا بودن ویژگی خاص خود یعنی اجرای نت‌های کروماتیک، نظر آهنگسازان بسیاری را به خود جلب کرد ولی رفته رفته به دلیل مشکلات اجرایی و کوک دشوار، از ارکسترهای ایرانی کنار گذاشته شدند.

در پایان به نت نویسی سنتور کروماتیک می‌رسیم که درباره آن می‌توان گفت با کلید سُل است و با توجه به 30 عدد خرک‌هایی که در این ساز به‌کار رفته برای ایجاد 41 صدا روی صفحه مناسب است.